काठमाडौँ । आराध्यदेव सूर्यको आराधना गरी महापर्व छठ आज धुमधामका साथ मनाइँदैछ । केही वर्षअघिसम्म तराईका केही जिल्लामा मात्र सीमित यो पर्व अहिले राजधानीलगायत प्रमुख सहरमा पनि मनाउन थालिएको छ ।
कात्तिक शुक्ल चतुर्थीका दिन स्नान गरी एक छाक खाएर यस पर्वको वर्त बस्ने गरिन्छ । दोस्रो दिन कार्तिक शुक्ल पञ्चमीमा सख्खर हालेर बनाइएको खीर खरना षष्ठी मातालाई चढाई अलिकति व्रतालुले प्रसादस्वरुप खाने र नुन नखाई एक छाक फलाहार गरिन्छ ।
यो पर्वको मुख्य दिन कात्तिक शुक्ल षष्ठीका दिन कठोर निराहार व्रत गरी बेलुकी अस्ताउँदो सूर्यलाई पूजा आरधना गरी अर्घ दिने विधिविधान रहेको छ । षष्ठीका दिन रातभर जागा बसी कात्तिक शुक्ल सप्तमीका दिन बिहान उदाउँदो सूर्यलाई पूजाआरधना गरी विधिपूर्वक अर्घ दिएपछि यो पर्व समापन हुन्छ ।
कात्तिक शुक्लपक्षमा विधिपूर्वक सूर्यको पूजाआरधना गरी अर्घ दिएमा चर्म रोग लाग्दैन भन्ने धार्मिक विश्वाससमेत छ ।
छठ पर्वका लागि राजधानीको गुह्येश्वरी, गहनापोखरी, कमलपोखरीलगायत वाग्मती, बल्खु, नख्खु र विष्णुमतीलगायत नदी किनारमा सजावट गरिएको छ । छठ पर्वलाई विशेष चित्तशुद्धि, हर्षोल्लास, परिवारिक मिलन, मित्रजन तथा आफन्तजनसँगको भेटको अवसरको रूपमा मनाइने गरेको छ ।
मधेशी समुदायमा मात्र प्रचलित छठ अिहले पहाडी समुदायमा समेत त्यतिकै लोकप्रिय बन्दैछ । राजधानीमै केही वर्षदेखि छठको रौनक देखिन थालेको छ ।
जनकपुर घर भई अहिले राजधानीको कोटेश्वरमा बस्दै आएका अनिल झा आफू बसेको र कार्यरत रहेको ठाउँमा नै चाडपर्व मनाउनुपर्ने बताउँछन्। चाडपर्व अरू ठाउँमा मनाउनाले सांस्कृतिक आदानप्रदान समेत हुने उनकोको तर्क छ ।
त्यस्तै, सर्लाहीको रानिगंज घर भई पेप्सीकोला बस्दै आएका इन्दल महतो चाडपर्व आस्था र विश्वासका साथ जहाँ मनाए पनि फरक नपर्ने र झन् आफ्नो संस्कृतिको प्रसार हुने बताउँछन् ।
सरकारले यस पर्व मनाउन राष्ट्रय विदा दिएको छ ।