काठमाडौं । नेपालमा हालै पुष्टि भएको कोरोनाभाइरसको डेल्टा प्लस भेरिअन्टमा देखिएको नयाँ उत्परिवर्तनले ल्याउने थप जोखिमबारे अध्ययन र विश्लेषण हुन सकेको छैन । तर तत्काललाई यसको असर कम्तीमा डेल्टा भेरिअन्टजस्तो हुन सक्ने भनेर बुझ्नुपर्ने र सतर्क हुनुपर्ने विज्ञहरूले बताएका छन् ।
के४१७एन वा एवाई १ उत्परिवर्तन नेपालसहित अमेरिका, ब्रिटेन, पोर्चुगल, स्विट्जरल्यान्ड, जापान, पोल्याण्ड, रुस र चीनमा देखा परेको छ । भाइरोलोजिस्ट डा. सुदीप खड्काले एवाई १ लाई मूल भाइरस डेल्टा भेरिअन्ट नै मान्दा समेत त्यसको फैलावट दर उच्च नै रहेको बताएका छन् । अल्फा भेरिअन्टभन्दा ३५ देखि ६० गुणा डेल्टा प्लस भेरिअन्ट संक्रामक हुने विज्ञहरुले जानकारी दिएका छन् । यसले गम्भीर खाले रोगहरू निम्त्याउने प्रवृत्ति देखाइसकेको छ ।
भौगोलिक र संख्याका हिसाबले धेरै टाढासम्म र चाँडै फैलिएको छ । अमेरिकाको मिनसोटा राज्यस्थित चिकित्सा अध्ययन संस्थान मेयो क्लिनिकमा कार्यरत डा.सुदीप खड्काले भनेका छन् भनी बीबीसीले लेखेको छ । डेल्टा भेरिअन्टलाई सबैभन्दा जोखिमयुक्त भनिँदै आएको छ भने यदि यही रूपमा फैलँदै गएमा पश्चिमा देशहरूमा समेत यो चिन्ताको विषय हुनसक्ने भनिएको छ ।
विज्ञहरूले भाइरसहरू उत्परिवर्तन हुनुलाई एउटा प्राकृतिक प्रक्रिया बताउँदै त्यसलाई पूर्ण रूपमा नियन्त्रण गर्न नसकिने बताउँछन् । कुनै–कुनै उत्परिवर्तनले भाइरसको रूप र क्षमतामा तात्विक फरक नपार्ने समेत देखिएको छ । तर कहिलेकाहीँ उत्परिवर्तनकै कारण भाइरस कमजोर हुने वा बलियो भएर नयाँ प्रकोपहरू सिर्जना गर्ने बताइन्छ । शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालका क्लिनिकल रिसर्च एकाइ प्रमुख डा. शेरबहादुर पुनले यसको मूल नै खतरनाक डेल्टा भेरिअन्ट भएकाले यसलाई थप नजिकबाट नियाल्न आवश्यक रहेको बताउँछन् ।
उनी भन्छन्, “यो भर्खर–भर्खर पहिचान भएको छ, अझ खराब नै हुनसक्छ भन्ने पनि होइन। तर यसका सम्भावित जोखिमका प्रमाणहरू हेर्न आवश्यक छ । यो केही नै नहुन पनि सक्छ ।“ ठ्याक्कै यही परिवर्तनको कारण भन्ने कुनै अध्ययन गरिए तापनि लक्षणहरूका हिसाबले नेपालमा उल्लेख्य फरक वा मौलिक घटनाहरू भने नदेखिएको डा. पुन बताउँछन् । उनी भन्छन्, “नेपालमा भर्ना भएका बिरामीहरू हेर्ने हो भने अहिले पनि सास फेर्न गाह्रो हुनु, खोकी लाग्नु र ज्वरो आउनु नै मुख्य लक्षण हुन् ।
नयाँ भेरिअन्टहरूको विकास हुँदै तिनको फैलावट छिटो र व्यापक रूपमा हुँदा गम्भीर खाले रोग निम्त्याउने र कहिलेकाहीँ अन्य अङ्गमा रोग निकाल्न सक्ने विज्ञहरूको चेतावनी छ । नेपालमा लक्षणविहीन भन्दा लक्षणसहितका सङ्क्रमितहरू धेरै देखा पर्ने अवस्थादेखि दोस्रो लहर सिर्जना हुँदासम्ममा भएका उत्परिवर्तनहरूबारे अध्ययन हुनुपर्नेमा त्यो नखोतलिएको डा. पुन बताउँछन् ।
भाइरसहरू उत्परिवर्तन हुने कारणहरू यही नै हुन् भन्ने स्पष्ट उत्तर कसैसँग नभएको बताइन्छ । तर तीन प्रतिशतभन्दा कम मानिसले मात्र पूर्ण मात्रामा खोप लगाएको अवस्थाका कारण नेपाल ’उत्परिवर्तन हुन सक्ने उर्वर भूमि’ भएको विज्ञहरूको मत छ ।
